Cúng giao thừa Giáp Thìn 2024: Phong tục, mâm cúng, những lưu ý

Lễ Cúng Giao Thừa, còn được biết đến như Lễ Trừ Tịch, thường được tổ chức vào khoảng 11 giờ đêm ngày 30 tháng Chạp trong nền văn hóa Việt Nam. Đây là nghi lễ quan trọng, đánh dấu sự chấm dứt của năm cũ và chuẩn bị cho năm mới. 

1. Cúng giao thừa là gì?

Cúng giao thừa là một lễ nghi truyền thống không thể thiếu trong văn hóa Tết Nguyên đán của người Việt Nam. Thường diễn ra vào những giờ cuối của năm cũ, nghi lễ này còn được gọi là Trừ tịch, mang ý nghĩa trừ đi những linh hồn xấu, ma quỷ và xua đuổi những điều xui xẻo, không may mắn của năm đã qua.

Lễ cúng giao thừa thường được tổ chức từ 23 giờ đến 1 giờ sáng, đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Qua nghi lễ này, người Việt tin rằng họ đang tẩy tế bào tộc khỏi những khó khăn, không may và sẵn sàng bước vào năm mới với niềm tin vào những điều may mắn và thịnh vượng. Cúng giao thừa không chỉ là cách để tôn vinh tổ tiên mà còn là dịp để cả gia đình tụ tập, chia sẻ niềm vui và hi vọng cho một tương lai tốt đẹp.

Cúng giao thừa ở đâu?

Cúng giao thừa sẽ diễn ra ở bàn thờ gia tiên và ngoài trời. Lúc này, gia chủ sẽ chuẩn bị 2 mâm cỗ để bày tỏ lòng tôn kính đối với thần linh, tổ tiên.

2. Nơi cúng và thời gian cúng giao thừa

Cúng giao thừa trong nhà hay ngoài trời?

Theo quan niệm dân gian Việt Nam, Thiên Đình có 12 vị Hành Khiển tương ứng với 12 con giáp, đảm nhận trách nhiệm trông coi việc hạ giới trong năm. Đêm giao thừa, vị Hành Khiển cũ sẽ truyền nhiệm vụ cho vị thần mới.

Nhằm thể hiện lòng tôn kính đối với vị thần cũ và mong muốn vị thần mới ban phước cho nhân gian, người Việt thường tổ chức mâm cỗ cúng ngoài trời. Tin rằng, việc này sẽ thu hút sự chú ý của thần linh, giúp họ bảo vệ và phù hộ cho gia đình. Do đó, trong đêm giao thừa, mỗi gia đình thường chuẩn bị hai mâm cỗ - một trong nhà trên bàn thờ gia tiên và một ngoài trời, góp phần tạo nên không khí trang trọng và thiêng liêng.

Cúng giao thừa Giáp Thìn giờ nào tốt?

3. Mâm cỗ cúng giao thừa trong và ngoài nhà

Mâm cỗ cúng giao thừa, linh thiêng và trang trọng, thể hiện sự tôn kính và lòng biết ơn của mỗi gia đình đối với tổ tiên và thần linh. Trong truyền thống, mâm cỗ này có thể theo lễ mặn hoặc lễ chay, phản ánh tâm niệm và điều kiện cụ thể của từng hộ gia đình.

Các lễ cúng thường được thực hiện ngoài trời hoặc trong nhà, mang đến sự linh thiêng và trang nghiêm cho buổi lễ. Mâm ngũ quả, hoa, đèn nến, trầu cau, bát muối, bát gạo, trà, rượu, quần áo và mũ nón thần linh, gà trống luộc, xôi, bánh chưng, thủ lợn luộc, cây hương to... đều là những lễ vật quan trọng thường xuất hiện trong mâm cỗ cúng.

Lễ cúng trở nên linh hoạt hơn, thích ứng với khẩu vị và điều kiện cụ thể của từng gia đình. Gia chủ có thể lựa chọn chuẩn bị mâm cỗ đầy đủ hoặc chỉ với vài món quan trọng. Sự đơn giản này không làm giảm đi giá trị tâm linh của buổi lễ, mà ngược lại, thể hiện sự chân thành và tận tâm trong việc gửi gắm lòng biết ơn và hy vọng cho năm mới.

Quan trọng nhất, mâm cỗ cúng cần được chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước thời điểm giao thừa, đặt trên bàn một cách tôn trọng và không để trên mặt đất. Sự chuẩn bị cẩn thận này là biểu tượng cho sự trân trọng và lòng thành kính của gia đình đối với truyền thống và tâm linh.

4. Nghi thức cúng giao thừa Giáp Thìn 2024

Sau khi chuẩn bị hết tất cả lễ vật cần thiết trước 12 giờ đêm, vào đúng thời khắc giao thừa, gia chủ sẽ bắt đầu súc miệng bằng rượu thơm, thắp đèn, đốt hương rồi thành tâm đọc văn khấn giao thừa.

Sau khi thực hiện bài cúng giao thừa xong, gia chủ cắm hương rồi vái lạy bốn phương tám hướng cầu mong thần linh phù hộ gia đình một năm mới ấm no hạnh phúc.

5. Văn khấn cúng giao thừa Giáp Thìn 2024

Văn khấn cúng đêm giao thừa trong nhà

Văn khấn cúng đêm giao thừa ngoài trời

6. Những lưu ý khi cúng giao thừa

"Cúng giao thừa là một nghi thức quan trọng, và để thực hiện đúng chuẩn buổi lễ cúng giao thừa nhất, quý vị cần lưu ý một số điều sau:

• Thực Hiện Lễ Cúng Ngoài Trước: Gia chủ cần tiến hành lễ cúng ngoài trước, thực hiện "nghênh tân, tiễn cửu," tức là đón quan Hành Khiển mới và tiễn quan Hành Khiển cũ. Sau đó, mới tiến hành lễ cúng trong nhà.
• Đầy Đủ Mâm Cỗ: Hãy chuẩn bị đầy đủ 2 mâm cỗ cúng giao thừa cả trong nhà và ngoài trời để tạo không khí trang trọng và linh thiêng.
• Mâm Cỗ Đa Dạng: Bạn có thể chọn làm cỗ ngọt hoặc chay, mặn đều được chấp nhận. Nếu làm cỗ mặn hoặc chay, đặt chúng ở một bàn nhỏ phía dưới bàn thờ chính. Trên bàn thờ chính, hãy bày đủ hoa, tiền vàng, xôi chè và bánh chưng.
• Tránh Cành Vàng Lá Ngọc: Không nên cắm cành vàng lá ngọc trên bàn thờ, vì điều này có thể mang đến nhiều âm khí không tốt.
• Không Đốt Tiền Vàng: Tránh đốt tiền vàng trong lễ cúng giao thừa, vì điều này có thể thu hút nhiều vong âm không lợi.

Chúc quý vị thực hiện buổi lễ cúng giao thừa trọn vẹn và mang lại nhiều may mắn cho năm mới sắp đến.

Những lưu ý khi cúng giao thừa

7. Kiêng kỵ trong đêm giao thừa

Bên cạnh việc cúng giao thừa thì giao thừa kiêng gì để tránh gặp xui xẻo cũng được nhiều người quan tâm. Theo quan niệm dân gian, bạn cần chú ý những điều sau để tránh những điều không may:

• Không được nói lời xui, không may.
• Kiêng kỵ cãi nhau.
• Không làm vỡ vật dụng, gây tiếng động lớn.
• Kiêng soi gương.
• Kiêng làm đổ dầu.
• Kiêng phơi đồ đêm giao thừa.
• Kiêng đổ rác thải khỏi nhà.
• Kiêng cầm kéo.

Trên đây là những thông tin chi tiết về phong tục, mâm cúng và bài văn khấn cúng giao thừa Giáp Thìn 2024 mà Phê Decor tổng hợp được. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn!